Het aantal hypotheken met een rentevaste periode van 5 jaar is in 2023 verdrievoudigd, en groeit in 2024 gestaag door. Oorzaak is de sterk gestegen rente sinds 2022. Die conclusie trekken Van Bruggen Adviesgroep en Independer op basis van HDN-data.
Tien jaar vast is momenteel nog wel het meest populaire product in de markt. Het afgelopen jaar werd in ruim de helft (55%) van alle hypotheekdelen gekozen voor deze rentevaste periode. Wordt er enkel gekeken naar hypotheken die starters afsluiten, dan stijgt dit aandeel van de totale markt naar 65%, en in januari 2024 naar 68%.
‘Hypotheeksluiters vinden rente relatief hoog’
Maar het aandeel van de rentevaste periode van 5 jaar groeide in 2023 van 3% aan het begin van het jaar naar 9% in december, met een totaal gemiddelde van 4,8% in 2023. In 2022 was dit nog slechts 1,6%.
De interne data van Independer bevestigen de cijfers van HDN. “Veel hypotheeksluiters geven bij ons aan dat ze de huidige rente relatief hoog vinden. Ze denken dat deze bij de herziening van de rente aan het einde van de looptijd lager zal uitvallen”, verklaart Marga Lankreijer van Independer de keuze van huishoudens voor een korte rentevaste periode.
Tekst loopt door onder de afbeelding
Aandeel 20 jaar vast slinkt
In 2022 viel de keuze nog het vaakst op 20 jaar vast. Dat aandeel is in een jaar tijd geslonken van 37 naar 18%. Ook 15 en 30 jaar vast werden een stuk minder gekozen.
In de eerste helft van 2023 lag de 5-jaars rente nog hoger dan de 10-jaars, maar in de tweede helft van afgelopen jaar draaide dit. Nu is 5 jaar een 10e goedkoper dan 10 jaar vast. Mede daarom stijgt het aandeel hypotheken met een rentevaste periode van 5 jaar verder in 2024, met een aandeel van liefst 8,2% in januari.
Niet zonder risico’s
De keuze voor een kortere rentevaste periode is echter niet altijd verstandig, zegt Oscar Noorlag van Van Bruggen Adviesgroep. “De vraag is of je een forse rentestijging kan en wil dragen over 5 jaar. Mogelijk is het inkomen tegen die tijd nog niet hard genoeg meegestegen met de rentestijging, en dan kunnen de bruto maandlasten als een molensteen om je nek gaan voelen.”
Periode bepaalt maximale hypotheek
Waarom 10 jaar vast veel meer populariteit geniet dan 5 jaar, heeft te maken met de maximale hypotheek. Bij een inkomen van € 70.000 scheelt het met de huidige rentes ongeveer € 25.000 aan maximale hypotheek. Lankreijer: “Mensen kunnen met 10 jaar de hoogste maximale hypotheek krijgen in combinatie met de laagste hypotheeklast. Wil je een kortere rentevaste periode, dan heb je ook een hoger inkomen nodig, omdat de maximale hypotheek zwaarder wordt getoetst.”
Minder ruimte om bij te lenen
“Wie kiest voor 10 jaar vast, moet zich wel realiseren dat als je over een paar jaar een verbouwing wil doen, er bij het bepalen van de leenruimte rekening wordt gehouden met de bestaande hypotheek. Doordat de resterende looptijd hiervan korter is dan 10 jaar, wordt er gerekend met de toetsrente, die nu op 5% staat. Dat betekent dat er minder ruimte is om bij te lenen. Hetzelfde geldt als je gaat verhuizen naar een andere woning en je de rente van de bestaande hypotheek mee wil nemen”, aldus Noorlag.
HDN: ruim 44% meer hypotheekaanvragen in januari
HDN meldt 36.000 hypotheken aanvragen over de afgelopen maand januari. Dat is een stijging van ruim 44% vergeleken met januari vorig jaar, toen er slechts 25.705 aanvragen werden geregistreerd. Deze stijging is met name te danken aan het groeiende vertrouwen van consumenten in de woningmarkt, aldus HDN.
Van de aanvragen in januari waren er 22.293 voor de aankoop van een woning; dat is het hoogste aantal per maand sinds september 2022.
