10 mei 2025
De nieuwbouw
Het huidige beleid van de overheid, dat moet zorgen voor meer betaalbare nieuwbouwwoningen, lijkt zijn doel voorbij te schieten. Volgens onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) wordt de eigen doelstelling – namelijk dat twee derde van de nieuwbouwwoningen betaalbaar moet zijn – niet gehaald.
Het EIB onderzocht hoe maatregelen zoals betaalbaarheidseisen en huurprijsregulering uitwerken op de beschikbaarheid en betaalbaarheid van woningen. De ambitie van het kabinet is om de woningmarkt toegankelijker te maken door vooral betaalbare nieuwbouw te realiseren. Maar het EIB stelt vast dat deze aanpak niet leidt tot een daadwerkelijk betaalbaarder woningaanbod.
Doorstroming stokt
De kern van het probleem ligt volgens het EIB bij de doorstroming op de woningmarkt. Veel jonge huishoudens die nu in een betaalbare woning wonen, krijgen te weinig stimulans om door te verhuizen naar een volgende woning. Tegelijkertijd trekken betaalbare nieuwbouwwoningen vaak starters aan, die nog geen woning achterlaten. Hierdoor komt er maar weinig extra woonruimte vrij. Gemeenten houden momenteel vaak vast aan de eis dat twee derde van de nieuwbouw betaalbaar moet zijn. Maar volgens EIB-directeur Taco van Hoek zou het effectiever zijn om ook ruimte te maken voor duurdere nieuwbouwwoningen, zodat mensen kunnen doorstromen en er uiteindelijk meer woningen beschikbaar komen.
Meer aandacht voor het middensegment
Niet alleen betaalbare woningen zijn nodig; het EIB benadrukt ook het belang van het middensegment, woningen tussen de 400.000 en 500.000 euro. Meer aanbod in deze prijscategorie kan de doorstroming bevorderen. Jonge stellen kunnen hierdoor samen een volgende stap zetten, waarbij ze hun huidige, vaak betaalbare woningen, achterlaten voor anderen.
Van lokaal naar landelijk beleid
Een ander kritiekpunt van het EIB is dat het woningbouwbeleid momenteel vooral bij gemeenten ligt. Veel gemeenten voeren het beleid van betaalbare nieuwbouw zelfstandig uit, maar volgens het EIB zijn zij vaak niet goed in staat om een evenwichtige woningvoorraad te realiseren. Een landelijke, meer centrale aanpak zou effectiever zijn.
Huurregulering werkt averechts
Huurprijsregulering is ook een onderdeel van het overheidsbeleid. Op korte termijn verbetert dit de betaalbaarheid, maar op de lange termijn verstoort het de markt, aldus het EIB. De vrije huursector krimpt, waardoor de druk op dat segment toeneemt en prijzen verder stijgen. Volgens het EIB is het probleem niet zozeer dat gereguleerde huurwoningen worden verkocht (uitponden), omdat de kopers vaak mensen zijn die zelf een woning achterlaten. Het instituut pleit in plaats daarvan voor meer woningbouw en specifiek beleid dat zich richt op extreme huurprijzen.
Breed bouwen is de oplossing
Uiteindelijk stelt het EIB dat het huidige beleid te eenzijdig is. Om echt verbetering te brengen op de woningmarkt, moet er gebouwd worden voor verschillende doelgroepen en prijsklassen. Zo kan de doorstroming op gang komen. Daarbij speelt ook stikstofbeleid een rol: volgens een analyse van Bouwend Nederland wordt meer dan een derde van de geplande woningbouwprojecten bedreigd door stikstofbeperkingen.
Artikel aangeboden door: www.vendomemakelaardij.nl
Parafrase van bron: Vastgoedactueel - EIB