Overheid komt in actie bij bestrijden funderingsschade

04 november 2023

De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen om te onderzoeken hoe de kosten van funderingsschade op een redelijke manier kunnen worden verdeeld tussen eigenaren, overheden en waterschappen. Ook minister De Jonge heeft aangekondigd aan de slag te gaan met voorkómen en herstellen van verzakte woningen.

Huizen en gebouwen in Nederland vertonen steeds vaker problemen met de fundering. Door het veranderende klimaat (onder andere langdurige droogte) kan schade optreden aan funderingen op houten palen of op een ondiep gemetselde fundering (fundering op staal). De herstelkosten kunnen in de tienduizenden euro’s lopen en komen nu geheel op het bordje van de eigenaar.

Zakkend grondwater

Tot voor enkele jaren terug was funderingsschade vooral een vraagstuk dat in west- en noord-Nederland speelde. Dan ging het vaak om houten paalaantasting en sterke bodemdaling in gebieden die daarvoor gevoelig waren. Maar door zakkend grondwater, veroorzaakt door langdurig neerslagtekort, komen er steeds meer meldingen uit andere delen van Nederland. Ook in gebieden met andere soorten bodemgesteldheid, zoals bijvoorbeeld riviergebieden met veel kleihoudende gronden, blijken funderingsproblemen voor te komen.

Combinatie van factoren

Er zijn vele oorzaken die tot schade aan de fundering kunnen leiden, zoals veroudering, verkeerde aanleg, bacteriële aantasting, lage grondwaterstand, bodemdaling of grootschalige ingrepen in de directe omgeving van een gebouw. In de praktijk is het vaak een combinatie van factoren. De problemen doen zich vooral voor voor bij panden gebouwd vóór 1970, maar ook nieuwere gebouwen kunnen aangetast worden.

Lees ook: Duurzaam Funderingsherstel ziet rol voor makelaars

Drie moties

Er wordt al langer aangedrongen op actie van het Rijk. Kamerlid Nijboer (PvdA) diende samen met CDA, D66 en SP drie moties in, die eind oktober alle drie zijn aangenomen. Ze omvatten o.a. het verzoek aan de regering om een ‘aanvalsplan’ op te stellen om verdere verzakking van huizen te voorkomen en schade aan funderingen te herstellen; ook verzoeken ze het kabinet om met voorstellen te komen voor een redelijke kostenverdeling tussen alle betrokken partijen.

Manifest

Minister De Jonge houdt zich inmiddels actief met de materie bezig. Niet alleen vanwege de moties, maar ook als reactie op het Manifest “Deltaplan aanpak Funderings­schade”, opgesteld door Vereniging Eigen Huis, Aedes, Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek, Verbond van Verzekeraars en de Nederlandse Vereniging van Banken. Dit manifest dateert al uit maart 2021, maar Vereniging Eigen Huis bracht het begin oktober opnieuw onder de aandacht.

De Jonge geeft in een Kamerbrief aan de funderingsproblematiek als volgt te willen aanpakken:
• Hij heeft de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) gevraagd een voorstel voor het nieuwe kabinet te maken over hoe het Rijk samen met alle betrokken partijen (medeoverheden, maatschappelijke partijen, marktpartijen en burgers) tot een nationale aanpak van funderingsschade kan komen die uitvoerbaar en rechtvaardig is. Dit voorstel wordt begin 2024 verwacht.
• Het Fonds Duurzaam Funderingsherstel, dat leningen verstrekt aan particulieren in aangesloten gemeenten, gaat landelijke werking krijgen.
• Lokale aanpak wordt ondersteund via de Nationale aanpak Funderingsproblematiek (NAF).
• Kennis wordt ontsloten en kennisontwikkeling bevorderd via onder andere het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen en het NAF.

Bron VastgoedActueel - Tweede kamer